الگوی آونگی در تحلیل مطالبات ملّی: آزادی و امنیّت – استبداد و بحران

در این نوشتار نظریه ای با عنوان الگوی آونگی برای تحلیل مطالبات و تحوّلات سیاسی ایران ابداع گردیده تا در مقاله ای دیگر برای تشرّیح علل و نتایج انتخابات سال 1388 در متن سه دهه عمر جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد. این تلاش می تواند برای مدیریت سیاسی آینده مفید باشد. مفروضات این الگو حاکی از ان است که امنیّت و آزادی دو خواسته اساسی مردم هستند. امنیّت مستلزم یک دولت متمرکز و حداکثری است. اگر این دولت نقد و نظارت نشود به استبداد کشیده می شود. امّا آزادی نیازمند مردمی آگاه، مسؤلیت پذیر و سازمان یافته است و افت آن هرج و مرج است. پس در مسیر زمان جوامع در طلب آزادی و امنیّت هم چون آونگ به این سو و آن سو می روند و تاریخ شان ساخته می شود. این جریان اگر به درستی فهم و مدیریت شود می تواند در مرحله ای از تاریخ به جائی برسد که جامعه هم زمان دارای امنیّت و آزادی بوده و دوره جهش و پیشرّفت خود را آغاز کند. الگوی ابداعی آونگی از یک سو به عنوان ابزاری برای تحلیل علمی مطالبات و تحوّلات سیاسی جامعه ایران در دو قرن اخیر به کار رفته و از سوی دیگر واقعیات سیاسی این دوران برای صحت آزمائی این نظریه کارساز هستند. «آزادی و امنیّت چیستند و چگونه تحوّل سیاسی معاصر ایران را متأثّر کرده اند؟» به عنوان دغدغه و مسأله مؤلف هستند که با روشی توصیفی ـ تبیینی بررسی شده اند. فرضیه این است که این دو مطالبه اساسی مردم نقش اساسی در ترسیم صورت و ماهیّت تاریخ سیاسی ایران و انقلاب اسلامی داشته اند و آینده را نیز شکل خواهد داد.